TÜRKİYE FUTBOL FEDERASYONUNUN YAPISI
23 Nisan 1923’te kurulan ve merkezi Ankara’da olan Türkiye Futbol Federasyonu(TFF), futbol sporunu ulusal düzeyde yürüten ve düzenleyen tek kuruluş olup Türkiye’yi futbol ile ilgili konularda ulusal ve uluslararası düzeyde temsil etmeye yetkilidir.
TFF, Türkiye sınırları içinde istediği türden resmi müsabaka düzenleyebilir.
Kurulduğu yıldan bu yana FIFA’nın 1962’den beri UEFA’nın üyesi olan TFF,
Türkiye’deki her türlü futbol faaliyetini teşkilatlandırmak, düzenlemek ve denetlemek,
Futbolun gelişmesini ve yurt sathına yayılmasını sağlamak,
FIFA ve UEFA tarafından konulan kuralların gereğince uygulanmasını sağlamak, bu konuda yurt içinde ilgili düzenlemeleri yapmak ve futbolla ilgili konularda yurt dışında Türkiye’yi temsil etmek,
Yurt içi ve yurt dışı futbol faaliyetleri ile ilgili plan, program, düzenleme ve anlaşmalar yapmak ve başarılı sonuçlar alınması için gereken tedbirleri almak,
Yurt içinde her düzeydeki ligleri teşkilatlandırmak ve düzenlemek ve kendi milli takımlarının ve kulüp takımlarının uluslararası turnuvalara kabulünü ve katılımını sağlamak amacıyla gerekli her türlü tedbiri almak,
Kendi üyelerinin, kulüplerin, futbolcuların, hakemlerin, yöneticilerin, teknik direktörlerin ve antrenörlerin, sağlık personelinin, futbolcu temsilcilerinin, müsabaka organizatörlerinin ve diğer tüm ilgililerin FIFA, UEFA ve TFF’nin statü, talimat ve kararlarına ve ayrıca adı geçen futbol otoritelerinin yetkili organ ve kurullarının verdiği kararlara uymalarını sağlamak,
Şiddet, şike, teşvik primi, ırkçılık, doping ve her türlü ayrımcılıkla mücadele etmek,
Futbol faaliyetlerini yürütmek, futbolun gelişmesini ve yurt sathına yayılmasını sağlamak, bu konularda birleştirici, eğitici, kültürel ve insani değerler ışığında ve 8/42 özellikle de gençlik ve geliştirme programları aracılığıyla her türlü düzenlemeyi yapmak, kararlar almak ve uygulamak;
Milli ve milletlerarası kuralların ve her türlü talimatın uygulanmasını sağlamak ve Türkiye’yi futbolla ilgili konularda yurt dışında temsil etmek,
Fair Play kuralları ile FIFA ve UEFA’nın Etik Kurallarına uygun olarak bağlılık, dürüstlük ve sportmenlik ilkelerini gözetmek,
Uluslararası Futbol Birliği Kurulu (“IFAB”) tarafından hazırlanan Futbol Oyun Kurallarına ve FIFA ve UEFA tarafından hazırlanan diğer oyun kurallarına uymak,
FIFA ve UEFA’nın statülerine, talimatlarına ve kararlarına riayet etmek,
FIFA ve UEFA Statülerinde belirtilen yargı kurullarının ve FIFA ve UEFA Statülerinin ilgili maddelerinde belirtildiği şekliyle Spor Tahkim Mahkemesi’nin (CAS) yetkisini tanımak,
Futbol alanında faaliyet gösteren kişilerin menfaatlerini korumak,
Müsabaka ve organizasyonların bütünlüğünü tehlikeye düşürebilecek veya futbolun istismarına yol açabilecek hukuka aykırı tüm yöntem veya uygulamaların önlenmesini sağlamak,
Futbolu geliştirmek amacıyla amatör futbol spor kulüp ve federasyonları ile bünyesinde futbol branşı bulunan engelliler spor federasyonlarına her türlü ayni ve nakdi yardımda bulunmak amacıyla her türlü talimatı, düzenlemeyi ve anlaşmayı yapar.
Tarafsız olmak ve ayrımcılık yapmamakla, dostane ilişkileri teşvik etmekle, kararlarını verirken FIFA ve UEFA kurallarını ve hak ve adalet ilkelerini dikkate almakla yükümlüdür.
Futbolcuların statüsü ve transferlerine ilişkin hükümler, FIFA’nın Oyuncu Statüsü ve Transferlerine ilişkin talimatlarına uygun olarak TFF Yönetim Kurulu tarafından düzenlenir.
Yönetim Kurulu, futbol alanında aktif rol oynayan kişilerin (teknik direktör ve antrenörler, sağlık personelleri, hakemler, futbolcu temsilcileri ve müsabaka organizatörleri, v.s) de tesciline ilişkin düzenlemeler yapabilir.
Oyun kuralları Uluslararası Futbol Birliği Kurulu tarafından düzenlenir ve değiştirilir. TFF’nin oyun kurallarını düzenleme ya da değiştirme yetkisi yoktur.
TFF’nin üyeleri 9. maddede sayılmıştır. Bunlar:
TFF üyesinin Genel Kurul kararıyla ihraç edilebilmesi için TFF’ye olan mali yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya FIFA, UEFA veya TFF’nin Statüsü’nü, talimatlarını, düzenleme ve kararlarını ciddi biçimde ihlal etmesi ve bu nedenle cezalandırılmış olması gerekir. Genel Kurul oylamasından önce hakkında ihraç süreci başlatılan üyenin savunması alınır.
Profesyonel ligden amatör lige düşen bir kulüp TFF üyeliğini kaybetmez. Ancak, bu kulüp amatör ligde kaldığı süre boyunca Genel Kurul’da bireysel olarak temsil edilemez ve dolayısıyla da Genel Kurul’a ilişkin haklarını kaybeder. Bu tür kulüpler, Genel Kurul’da Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonu vasıtasıyla temsil edilirler.
TFF’ye kayıtlı olan amatör kulübün profesyonel lige yükselmesi hali kendiliğinden TFF üyelik hakkı verir. Ancak bu durum statünün 11. maddenin 2. paragrafında yer alan şartları sağladıklarını gösteren belgeleri sunmak zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
Kulüplerin ya da Birliklerin tüzük ve talimatları TFF Yönetim Kurulu tarafından onaylanır.
TFF üyesi kulüp ve birlikler bütün kararlarını alırken dışarıdan bağımsızdır.
TFF’nin en yetkili organı Genel Kurul’dur. Yönetim Kurulu ve Genel Sekreter Genel Kurul toplantılarına oy kullanma hakkı olmaksızın katılırlar. Ayrıca Yönetim Kurulu Genel Kurul toplantılarına misafir davet edebilir fakat misafirin de oylamada oy hakkı yoktur.
TFF Genel Kurulu delegelerden oluşur. Her delegenin sadece bir oy hakkı vardır. Vekaleten ya da mektup yoluyla oy kullanılamaz yani toplantıda hazır olmayan delegenin oy kullanması mümkün kılınmamıştır.
Genel Kurul’da delege seçilemeyecek kişiler ise;
Ücretli veya sözleşmeli görev yapanların delege seçilebilmeleri için ise en az 1 yıl öncesinden işten ayrılmış olmaları aranır.
Genel Kurul salt çoğunlukla toplanır ancak ilk toplantıda salt çoğunluğun katılımı sağlanamazsa 24 saat sonra aynı yerde yapılması zorunlu ikinci toplantı için üçte bir sayı aranır. Eğer ikinci toplantıda da aranan sayı sağlanamaz ise üçüncü toplantı yedi gün sonra ve herhangi bir toplantı yeter sayısı aranmaksızın yapılır.
Kararlar ise toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla alınır.
Genel Kurul’un, Türk hukukuna ve işbu Statü hükümlerine aykırılık teşkil eden tüm kararlarına karşı, karar tarihinden itibaren otuz gün içinde TFF merkezinin bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesinde iptal davası açılabilir. Bu davalar basit yargılama usulüne tâbidir.
Genel Kurul, toplam delege sayısının yüzde kırkının noter onaylı yazılı müracaatı üzerine Yönetim Kurulu tarafından en geç otuz gün içinde olağanüstü olarak toplanır.
Olağanüstü Genel Kurulun Yönetim Kurulu tarafından bu süre zarfında yapılmaması halinde, talepte bulunan delegeler FIFA’ya müracaat edebilirler.
En az ayda bir kez toplanmak zorunda olan Yönetim Kurulu ise 14 üyeden oluşur. Yönetim Kurulu, yetkilerini, gerekli görülen durumlarda üyeleri arasından belirleyeceği kişilere, sınırlarını tespit edeceği çerçevede kullandırtabilir. Bu kişiler gerekli zamanlarda toplanabilir, kararlar alabilir ve uygulayabilir. Yapılan işlemler hakkında ilk Yönetim Kuruluna bilgi verilmesi ve onay alınması zorunludur.
Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri geniştir.
İki Yönetim Kurulu toplantısı arasında acil karar alınması gereken hususlarda oybirliğiyle karar almak amacıyla iki kişiden oluşan İcra Kurulu bulunur. İcra Kurulu üyeleri Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilir.
Yönetim Kurulunca hazırlanan ve Genel Kurulca kabul edilen talimata uygun olarak Federasyonun mali işlemlerini Genel Kurul adına denetlemek üzere 5 asıl 5 yedek üyeden oluşan Denetim Kurulu 4 yıl için Genel Kurul tarafından seçilir.
Ayrıca TFF’de yan kurul olarak Merkez Hakem Kurulu, Temsilciler Kurulu, Sağlık Kurulu, Dış İlişkiler Kurulu, Fair Play ve Sosyal Sorumluluk Kurulu ve diğer yan kurullar bulunmaktadır. Yan kurulların görev süresi Yönetim Kurulu’nun görev süresi ile sınırlıdır.
TFF’nin tüm idari işlerini yerine getirme görev ve yetkisi ise Genel Sekreterliktedir. Genel Sekreter TFF Başkanının önerisi üzerine Yönetim Kurulu tarafından atanır.
TFF’nin Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, Disiplin Kurulları, Kulüp Lisans Kurulu, Etik Kurulu ve Tahkim Kurulu’ndan oluşan beş ayrı hukuk kurulu vardır.
Alınan kararların kesin ve bağlayıcı olduğu bu hukuk kurullarının çalışma usul ve esasları, Kulüp Lisans Talimatı, Futbol Disiplin Talimatı, Tahkim Kurulu Talimatı, Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Talimatı, Etik Kurulu Talimatı ve konuya ilişkin diğer talimatlarla belirlenir.
Hukuk kurullarınca verilen kararlara karşı, kararın taraflarına resmen tebliği ve/veya talimat ve düzenlemelerinin yayımlanmasını takip eden yedi gün içinde Tahkim Kurulu nezdinde itiraz edilmez ise, karar ilgili tüm taraflar hakkında kesin hüküm teşkil eder. Bu kararlara karşı başka herhangi bir yargılama makamına başvuru kesin olarak yasaklanmıştır.
TFF, üyeleri, kulüpler, hakemler, futbolcular, teknik direktörler, antrenörler, futbolcu temsilcileri, müsabaka organizatörleri, sağlık personelleri ve diğer resmi görevliler, futbolun yönetimine ve disiplinine ilişkin uyuşmazlıklar hakkında hukuk kurullarının dışında başka hiçbir yargı merciine başvuramazlar. Ulusal ihtilaflarda TFF, uluslararası ihtilaflarda ise FIFA yetkilidir.
Kesin ve bağlayıcı bir FIFA veya UEFA kararına yönelik tüm itirazlar İsviçre Lozan'da bulunan Spor Tahkim Mahkemesi (CAS/TAS) tarafından ele alınır. Ancak CAS/TAS, oyun kuralları ihlalleri, FIFA ve UEFA Statülerinin ilgili hükümleri doğrultusundaki askıya almalar veya TFF’nin bağımsız ve usulüne uygun olarak oluşturduğu Tahkim Kurulu tarafından alınan kararlar aleyhindeki itirazlara bakamaz.
Kulüplerin yayın kuruluşları ile yapacakları sözleşmeler, TFF’nin gözetim, denetim ve onayına tâbidir. Gerekli yayın yetki belgesi TFF'den alınmadığı sürece hiçbir müsabaka televizyonda, radyoda, internette ve benzeri hiçbir ses ve veri taşıyıcılarında yayınlanamaz.
Müsabakaların yayınına ilişkin kural ve usuller, yayın şirketleri ve kulüplere verilebilecek haklar ve uygulanabilecek yaptırımlar Yönetim Kurulu tarafından hazırlanacak Yayın Talimatında belirlenir.
Futbol kulüpleri ve futbol şubesi bulunan spor kulüpleri TFF Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan "Futbol Kulüplerinin Tescil Yönetmelikleri" doğrultusunda tescil edilir.
TFF kulüpler tarafından sunulan finansal tabloları denetleme yetkisine sahiptir.
Mali yükümlülüklerini karşılaması için gerekli mali güce sahip olmadığı belirlenen kulüpler ihtar, bir para cezası, puan indirimi ya da küme düşürme yaptırımı ile cezalandırılır. Ayrıca kulübün yetkililerine de hak mahrumiyeti cezası verilir.
FIFA veya UEFA'nın önceden izni olmaksızın hiçbir uluslararası nitelikli müsabaka ve turnuva düzenlenemez.
TFF’ye bağlı takımlar ve TFF’ye tescilli futbolcular, FIFA’nın önceden yazılı izni olmaksızın, FIFA’nın üyesi veya herhangi bir Konfederasyon’un geçici üyesi olmayan bir Federasyona bağlı takım veya futbolcularla müsabaka yapamaz veya sportif amaçlı temaslar kuramaz.
TFF’ye bağlı kulüpler, diğer tüm kulüp toplulukları, olağanüstü şartlar hariç olmak kaydıyla, TFF, diğer ilgili federasyon ile FIFA ve UEFA'nın önceden onayı olmaksızın başka bir federasyona üye olamaz veya başka bir federasyon ülkesinde yapılan müsabaka ve turnuvalara katılamaz