Yabancı Yatırımlar Hukuku

Ülkemizde yabancı yatırımlarla ilgili düzenleme 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile yapılmıştır. Bu kanunla beraber Türkiye’nin yabancı yatırımlar hakkında temel politikası oluşturulmuştur.

Bu düzenlemeyle, doğrudan yabancı yatırımların özendirilmesini sağlamak, yabancı yatırımcıların haklarının korunması ile yatırım ve yatırımcı tanımlarında uluslararası standartlara uyulmasını sağlamak ve doğrudan yabancı yatırımların artırılmasına ilişkin esasları düzenlemek amaçlanmıştır.

Yabancı Yatırımcı

Yabancı yatırımcı, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nun 2. maddesinde tanımlanmıştır. Maddeye göre, Türkiye’de doğrudan yabancı yatırım yapan kişi yabancı yatırımcıdır. Ancak bu kişiler, yabancı ülkelerin vatandaşlığına sahip olan gerçek kişiler, yurtdışında ikamet eden Türk vatandaşları, yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ve yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş uluslararası kuruluşlardan oluşabilir.

Yabancı Yatırım

Yabancı yatırım ise yabancı yatırımcı tarafından,

1) Yurt dışından getirilen;

- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından alım satımı yapılan konvertibl para şeklinde nakit sermaye,

- Şirket menkul kıymetleri (Devlet tahvilleri dışında),

- Sınaî ve fikrî mülkiyet hakları,

- Makine ve teçhizat,

 2) Yurt içinden sağlanan;

-Yeniden yatırımda kullanılan kâr, hâsılat, para alacağı veya malî değeri olan yatırımla ilgili diğer haklar, 

-Doğal kaynakların aranması ve çıkarılmasına ilişkin haklar gibi iktisadî kıymetler aracılığıyla;

a) Yeni şirket kurmayı veya şube açmayı,

b) Menkul kıymet borsaları dışında hisse edinimi veya menkul kıymet borsalarından en az %10 hisse oranı ya da aynı oranda oy hakkı sağlayan edinimler yoluyla mevcut bir şirkete ortak olmayı ifade eder.

Yabancı Yatırımcıların Hakları

Yabancı yatırımcılar Türkiye’de doğrudan yatırım yapmakta serbesttir ve yerli yatırımcılar ile aynı şartlara sahiptir.

Bu yatırımcıların Türkiye'deki faaliyet ve işlemlerinden doğan net kâr, temettü, satış, tasfiye ve tazminat bedelleri, lisans, yönetim ve benzeri anlaşmalar karşılığında ödenecek meblağlar ile dış kredi anapara ve faiz ödemeleri, bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla yurt dışına gönderilebilir.

Yabancı yatırımcılar özel hukuka tabi uyuşmazlıklarının çözülmesi için ilgili mevzuatta yer alan koşulların oluşması ve tarafların şartıyla milli veya milletlerarası tahkim ya da diğer uyuşmazlık çözüm yollarına başvurabilirler.

Yabancı ülke hukukuna göre kurulmuş şirketler ticari faaliyette bulunmamak şartıyla irtibat bürosu açabilirler.