Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında yabancıların Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırlarında gerekli izinleri alarak ikamet etmeleri, çalışmaları, turistik ya da iş seyahati yapmaları, öğrenim görmeleri, tedavi amacıyla ülkeye giriş yapmaları mümkündür.
Türkiye’ye giriş ve Türkiye’den çıkış, sınır kapılarından, geçerli pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerle yapılır. Pasaportun ya da pasaport yerine geçen belgenin istenildiğinde ibraz edilmesi zorunludur.
Kimlerin Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne girişleri kabul edilmez?
TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ’NE GİRİŞ YASAĞI EN FAZLA KAÇ YILDIR?
Giriş yasağının süresi en fazla beş yıldır. Ancak, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit bulunması hâlinde bu süre Genel Müdürlükçe en fazla on yıl daha artırılabilir.
Eğer vize veya ikamet izni süreniz sona ermişse ve bu durumu yetkili makamlar tespit etmeden önce kendi kendinize Valiliğe başvurduysanız, hakkınızda yine sınır dışı etme kararı verilir fakat idari para cezasını öder ve ihlal süresini de aşmazsanız Türkiye Cumhuriyeti’ne giriş yasağı verilmeyebilir ve ülkenize döndükten sonra Türkiye’ye geri dönmek için yeniden vize başvurusunda bulunabilirsiniz.
KİMLER SINIR DIŞI EDİLİR?
Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırları içinde herhangi sebeple ikamet etmekte olan yabancılar hakkında vatandaşı olduğu ülkesine veya transit olarak gideceği ülkeye ya da üçüncü başka bir ülkeye gitmesi yönünde sınır dışı kararı verilebilir ve yabancı vatandaş sınır dışı edilebilir.
Sınır dışı etme kararını Genel Müdürlük talimatı üzerine veya re’sen Valilik verir. Yabancının ikamet ettiği Valilik tarafından, ikamet süresi sona ermişse yakalandığı yerin Valiliği tarafından sınır dışı etme kararı verilebilir.
Sınır dışı etme kararı verilebilecek haller şunlardır:
SINIR DIŞI ETME KARARINA NASIL İTİRAZ EDİLİR?
Sınır dışı etme kararı yabancıya tebliğ edilir. Tebligatta ise sınır dışı etme kararına karşı İdare Mahkemesine başvuru yapabileceği belirtilir.
Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar ile ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülen yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı uygulanmaz ve yabancıya insani ikamet izni verilir.
SINIR DIŞI ETME KARARINDAN SONRA NE YAPILIR?
Eğer bir yabancı hakkında sınır dışı etme kararı verilmişse, kararda belirtilmek kaydıyla yabancıya Türkiye’yi terk edebilmesi için 15 günden az olmamak üzere 30 gün süre tanınır.
Ancak, sınır dışı etme kararı verilen yabancı kişinin kaçma, kaybolma riski varsa , yasal giriş veya yasal çıkış kurallarını ihlal ettiği tespit edilmişse, sahte belge kullanmışsa, asılsız belgelerle ikamet izni almaya çalışmışsa, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturduğu kanaati varsa bu durumda yabancıya 15 ila 30 günlük süre tanınmaz ve idari gözetim kararı alınır.
Hakkında idari gözetim kararı alınan yabancının 48 saat içinde kolluk tarafından geri gönderme merkezine götürülmesi şarttır. Yabancı kişi geri gönderme merkezinde 6 aya kadar idari gözetime tabi tutulabilir.
YAKALANDIKTAN İTİBAREN KAÇ SAAT İÇİNDE SINIRDIŞI ETME KARARI VERİLEBİLİR?
Kolluk tarafından yakalanan yabancının sınır dışı edilme kararının yakalanma saatinden itibaren 48 saat içinde verilmesi şarttır.
İDARİ GÖZETİM KARARINA İTİRAZ EDİLEBİLİR Mİ?
İdari gözetim kararına karşı Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz edilebilir. Ayrıca Valilik her ay idari gözetim kararını kontrol eder. İdari gözetim kararında zaruret olup olmadığını re’sen değerlendirir. Ancak, idari gözetime gerek kalmadığı aylık değerlendirme süreleri dışında da anlaşılabilir ve derhal gözetime son verilir. Bu durumda gözetime alternatif yükümlülükler getirilir.
Her ay yapılan idari gözetim süresinin uzatılmasına ilişkin değerlendirmenin sonuçları yabancı kişiye, varsa avukatına veya yasal temsilcisine de tebliğ edilir. Tebligatta karara karşı başvurulabilecek itiraz yolu hakkında bilgi de yazılır.
İdari gözetim kararına karşı yapılan itiraz hakkında itiraz merci olan Sulh Ceza Hakimliği karar verir. İdari gözetim kararına karşı itiraz yoluna başvurmuş olmak kararın yürütmesini durdurmaz, karar infaz edilmeye devam edilir. Sulh Ceza Hakimi itirazı 5 gün içinde inceleyip itiraz hakkında bir karar vermek zorundadır. Fakat Sulh Ceza Hakiminin verdiği karar kesindir. Sulh Ceza Hakimi tarafından itirazın reddedilmesinden sonra yeni sebepler ortaya çıkması halinde veya yeniden yabancı kişi ya da avukatı tarafından itiraz yoluna başvuru yapılabilir. Kanunda kaç kez itiraz edilebileceğine dair bir sınırlama konulmamıştır.
İdari gözetim altındaki yabancı talep ederse 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’na göre avukatlık hizmeti sağlanır.
İDARİ GÖZETİM KARARINA ALTERNATİF YÜKÜMLÜLÜKLER NELERDİR?
Yabancı hakkında idari gözetim kararı yerine alternatif yükümlülükler öngörülebilir.
Bunlar; Belirli adreste ikamet etme, Bildirimde bulunma, Aile temelli geri dönüş, Geri dönüş danışmanlığı, Kamu yararına hizmetlerde gönüllülük esasıyla görev alma, Teminat, Elektronik izleme yükümlülükleridir. Bunlardan birine veya birkaçına hükmedilebilir ancak 24 ay süreyi geçemez.
Eğer yabancı hakkında elektronik izleme yükümlülüğüne karar verilmişse , yabancı ya da avukatı veya temsilcisi bu karara karşı Sulh Ceza Hakimliğine itiraz edebilir. Sulh Ceza Hakimliğine itiraz edilmesi kararın yürütmesini durdurmaz, 5 gün içinde itiraz hakkında karar verilir, verilen karar kesindir.
Yabancının alternatif yükümlülüklere uymadığı tespit edilirse, idari gözetim kararı verilebilir.
TURİSTİK VEYA TİCARİ AMAÇLI SEYAHATLERDE E-VİZE UYGULAMASI VAR MIDIR?
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne turistik ya da ticari amaçla seyahat etmeyi planlayan yabancı ülke vatandaşları e-vize linki üzerinden başvuru formunu doldurabilir, kredi kartıyla vize harcını ödeyerek başvurularını tamamlayabilirler.
Başvuru için kullanılacak web sitesi linki için www.evisa.gov.tr adresine erişebilirsiniz. E-vize başvurusunun sonucu yabancı vatandaşın formu doldururken belirttiği e-posta adresine gönderilmektedir. Seyahat eden yabancı ülke vatandaşının bu e vize sonucunu çıktı olarak yanına alması ve kontrolde göstermesi önerilir.
Eğer Türkiye’ye çalışmak ya da öğrenim gibi diğer sebeplerle gelmek istiyorsanız vizenizin başvurusunu dış temsilciliklerden yapmanız zorunludur.
Turistik seyahatlerde tur operatörleri için grup adına başvuru yapma imkanı tanınmıştır.
E-VİZE BAŞVURU SİTESİNDE HANGİ DİLLERDE BAŞVURU YAPILABİLİR?
E-vize başvurunuzu Türkçe, İngilizce, Fransızca, Almanca, Lehçe ve İspanyolca dillerinde yapabilmeniz mümkündür.
GEÇERLİ VİZESİ OLAN YABANCININ AYRICA İKAMET VİZESİ ALMASI GEREKİR Mİ?
Turistik vizesi olan yabancıların vize süreleri boyunca ayrıca ikamet için izin almaları gerekmez.
Ancak eğer çalışma ya da öğrenim vizesiyle Türkiye’ye giriş yapan yabancı ülke vatandaşıysanız
Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra ikamet ettikleri şehirdeki Emniyet Müdürlüğü’ne başvurarak ikamet izni almaları zorunludur.
TÜRKİYE’YE SEYAHAT EDECEK YABANCI ÜLKE VATANDAŞININ PASAPORT SÜRESİ NE KADAR OLMALIDIR?
Türkiye’ye seyahat edecek yabancı ülke vatandaşlarının vize veya vize muafiyeti sürelerinin bitiminden itibaren başlamak üzere 60 gün ek süreli pasaport ya da pasaport yerine geçen belgeye sahip olmaları zorunludur.
Yani örneğin vizeniz 10 gün ise , 10 günün bitimi tarihinden itibaren başlamak üzere 60 günlük süreye sahip pasaportunuz olması gerekir. Şayet pasaportunuz vize tarihine göre 60 günlük e süreyi içermiyorsa vize başvurunuz reddedilir.
HANGİ ÜLKELERİN VATANDAŞLARI ULUSAL KİMLİK KARTLARIYLA TÜRKİYE’YE GİRİŞ YAPABİLİR?
Almanya, Belçika, Fransa, Gürcistan, Hollanda, İspanya, İsviçre, İtalya , KKTC, Lihtenştayn, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Ukrayna, Yunanistan, Polonya, Bulgaristan, Macaristan ülkelerinin vatandaşları ulusal kimlik kartlarıyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne seyahat edebilir.
KAPSAMLI KONTROL İŞLEMİ NEDİR?
Yabancı ülke vatandaşı hakkında Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek kişilerden olduğuna yönelik şüphe duyulması halinde, giriş işlemlerinden sorumlu kolluk birimi yabancıyı kapsamlı kontrol işlemine tabi tutar.
Kapsamlı kontrol işlemi pasaport noktasına yakın ve ayrı bir yerde gerçekleştirilir.
Yabancının temel ihtiyaçlarının karşılanması zorunludur. Yabancının sürece ilişkin bilgilendirilmesi de zorunludur.
Kapsamlı kontrol işleminin yapıldığı sınır kapısının bağlı olduğu Valilik işlemin sonucu hakkında karar verir ve işlemi sonuçlandırır.
Kapsamlı kontrol işleminde:
- Seyahat belgelerinin kontrol edilir ve incelenir.
- Türkiye’ye giriş kayıtlarıyla ilgili sınırlamalar varsa bunlar gözden geçirilir.
- Yabancı hakkında adli ve idari makamlar tarafından işlem yapılıp yapılmadığına bakılır.
- Yabancının uluslararası seviyede aranıp aranmadığı sorgulanır.
- Yabancının ülkeye geliş amacının tespit edilir.
- Yabancının Türkiye’de geçimini ne şekilde sağlayacağı sorulur ve açıklığa kavuşturulur.
- Yabancının Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar ile vize verilmeyecek yabancılardan olup olmadığının araştırılır.
- Yabancı hakkında kamu güvenliği açısından gerekli görülen diğer hususlar araştırılır.
SINIR KAPILARINDA KAPSAMLI KONTROLE TABİ TUTULAN BİR YABANCI KAÇ SAAT BEKLETİLEBİLİR?
Kapsamlı kontrole tabi tutulan bir yabancı ülke vatandaşı en fazla 4 saat bekletilebilir. Adli kontrol altında geçirilen süre bu 4 saate dahil değildir. Kapsamlı kontrolün süresinin 4 saati aşacağı anlaşıldığında yabancı ülke vatandaşının rızası sorulur.
VİZE SÜRESİ İKAMET SÜRESİNDEN FAZLA OLAN YABANCILAR İKAMET İZNİ SÜRESİ SONA ERDİKTEN SONRA TÜRKİYE’DE KALABİLİR Mİ?
İkamet izni süresi vize süresinden daha az ise ve yabancının ikamet süresi dolmasına rağmen henüz vize süresi dolmamışsa , vize süresi dolana kadar Türkiye’de kalmaya devam edebilirler.
EĞİTİM VİZESİNE HANGİ AMAÇLA BAŞVURULABİLİR?
Türkiye Cumhuriyeti’ne staj , eğitim, öğrenim, kurs, öğrenci değişim programı veya Türkçe dil kursuna katılmak amacıyla gelmek isteyen yabancılara eğitim vizesi verilebilir.
İKAMET İZNİNE NASIL BAŞVURU YAPILIR?
Türkiye’de ikamet etmek isteyen yabancı ülke vatandaşlarının Türkiye’ye gelmişlerse Valiliğe, henüz Türkiye’ye giriş yapmamışlarsa yurtdışındaki konsolosluklara müracaat etmeleri gerekir.
VİZE SÜRESİNİ GEÇİRDİKTEN SONRA İKAMET İZNİ İÇİN BAŞVURU YAPILABİLİR Mİ?
Eğer daha önce aldığınız ikamet izni süreniz , vize süreniz veya vize muafiyeti süreniz biteli henüz 10 günü geçmemişse ikamet izni için başvuru yapabilirsiniz.
İKAMET İZNİ BAŞVURUSUNU BİZZAT YAPMAK ZORUNLU MUDUR?
İkamet izni başvurusunun başvuran yabancı kişi tarafından bizzat yapılması esastır. Ancak, başvurunun yabancının yasal temsilcisi veya vekâletnameye haiz avukatı aracılığıyla da yapılması mümkündür.
İkamet izni başvuruları için kullanılan elektronik sisteme ulaşmak ve formu doldurmak için:
https://e-ikamet.goc.gov.tr/Ikamet/OnKayit linkini kullanabilirsiniz.
İKAMET İZNİNİ UZATMAK İÇİN NE ZAMAN BAŞVURU YAPILMASI GEREKİR?
İkamet izni süresinin dolmasına 60 gün ve daha az kala süre varsa iznin uzatılması için başvuru yapılmalıdır.
İKAMET İZNİ MÜRACAAT BELGESİ NEDİR?
Türkiye’ye gelerek ikamet izni için başvuru yapan yabancılara ikamet izni için müracaat ettiğini ispat eden “ikamet izni müracaat belgesi” verilir.
Bu belge ile müracaatı sonuçlanıncaya kadar Türkiye’de ikamet edilebilir.
Müracaat belgesi olan yabancı, 15 günden fazla olmamak kaydıyla ülkesinde gidebilir ve tekrar Türkiye’ye giriş yapabilir.
İKAMET İZNİ BAŞVURUSU REDDEDİLDİĞİNDE NE YAPILABİLİR?
Yeniden ikamet izni başvurusu yapabilirler.
İkamet izni reddedilen yabancıya on güne kadar ülkede kalabileceğine dair belge verilir. Yabancının 10 gün içinde ülkeden ayrılması zorunludur.
İKAMET İZNİ BAŞVURUSU KAÇ GÜNDE SONUÇLANIR?
İkamet izni başvurusunun 90 günde sonuçlandırılması gerekir.
ÇALIŞMA İZNİNE SAHİP OLANLARIN AYRICA İKAMET İZNİ ALMASI GEREKİR Mİ?
Usule uygun çalışma iznine sahip olan yabancılar sadece ikamet izni harcını ödeyerek ikamet izninden faydalanırlar. Çalışma izni süresi dolduğunda ikamet izni süresi de dolmuş sayılır.
KAÇ TÜR İKAMET İZNİ VARDIR?
Kısa Dönem İkamet İzni, Uzun Dönem İkamet İzni, Aile İkamet İzni, Öğrenci İkamet İzni, İnsani İkamet İzni ve İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni olmak üzere toplam 6 farklı türde ikamet izni vardır.
TÜRKİYE’DE TAŞINMAZI BULUNAN YABANCI İKAMET İZNİNİ ALABİLİR Mİ?
Taşınmazı bulunan yabancı tarafından yapılan ikamet izni başvurusunda, sahip olduğu taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması şarttır. Yani , arsa sahibi olan yabancı bu sahipliğe dayanarak ikamet izni talep edemez. Başka sebepler de göstermesi gerekir.
TÜRKİYE’DE ÖĞRENİM GÖREN YABANCI ÜLKE VATANDAŞI ÖĞRENİMİNİ TAMAMLADIKTAN SONRA İKAMET İZNİ ALABİLİR Mİ?
Yükseköğrenimini Türkiye’de bir üniversitede tamamlayan yabancı ülke vatandaşları , mezun olduktan itibaren 6 ay içinde başvurmuş olmaları şartıyla bir defalığa mahsus olarak 1 yıllık ikamet izni alabilirler. Bu sürede başvuru yapmayanlar veya başvuru yapıp ikamet izni süresini tamamlayanlar diğer sebeplere dayanarak ikamet izni başvurusu yapabilirler.
İKAMET İZNİ ALABİLMEK AMACIYLA ANLAŞMALI EVLİLİK YAPILDIĞI NASIL DEĞERLENDİRİLİR?
Sırf ikamet izni alabilmek için anlaşmalı evlilik yapan yabancılar hakkında işlem yapılmaktadır.
Aşağıdaki şartlardan biri veya birkaçı var ise anlaşmalı evlilik yapıldığı şüphesi var kabul edilir ve araştırma yapılır:
ÖĞRENCİ İKAMET İZNİ HARCA TABİ MİDİR?
Türk okul veya fakültelerinde okuyan öğrencilere verilecek ikamet izinlerinden harç alınmaz.
Öğrenci ikamet izni verilen öğrencinin eş ve çocukları da aile ikamet izninden faydalanabilir. Öğrencinin anne veya babası ya da kardeşlerine herhangi bir ikamet izni hakkı sağlamaz.
UZAKTAN EĞİTİM YA DA AÇIK ÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ÖĞRENCİ İKAMET İZNİNA BAŞVURABİLİR Mİ?
Açık öğretim ,uzaktan eğitim veya özel öğrencilik gerekçesiyle öğrenci ikamet izni verilmez.
ÖĞRENCİ İKAMET İZNİ ALANLAR ÇALIŞMA İZNİ DE ALABİLİR Mİ?
Türkiye’de öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri, çalışma izni başvurusu yapabilirler ve başvuruları kabul edilirse çalışabilirler. Ayrıca çalışma izni alan bu öğrenciler çalışma izni süresi boyunca öğrenci ikamet izni almaktan da muaf tutulurlar.