10 Haziran 2020 tarihli ve 31151 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 63 numaralı ‘’Suç Mağdurlarının Desteklenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’’ ile suç mağdurlarına sağlanan hizmet ve yardımlara ilişkin esaslar ve bu hizmetlerin yerine getirilmesine dair görev, yetki ve sorumluluklar düzenlenmiştir. Kararname soruşturma ve kovuşturması Türkiye’de yürütülen suçlar nedeniyle ortaya çıkan mağduriyetleri kapsamaktadır.
Düzenlemede; mağdurun talebi halinde kendisine sağlanan hak ve yardımlara ilişkin olarak, kolluk birimleri ve adliye bünyesinde kurulan adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlüklerince bilgilendirilme ve yönlendirilmesinin yanında, mağdurun ve aile bireylerinin korunması ve suçun tekrarının önlenmesi için kolluk birimlerince tedbirler alınması hususları yer almaktadır.
Kasten öldürme ve bu suça teşebbüs, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama, çocuğun cinsel istismarı, nitelikli cinsel saldırı ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence suçlarından mağdur olanlara yönelik olarak; şüpheli veya sanıkla mağdurun temasını önleyici tedbirler alınması, tahliye veya firar durumlarında mağdurun bulunduğu yer kolluk birimince koruyucu ve önleyici tedbirler alınması ve tehlike hallerinde mağdura bilgi verilmesi, kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler veya sivil toplum kuruluşları tarafından düzenlenen meslek kurslarına katılımda öncelik tanınması ve yine kamu kurum ve kuruluşları ile belediyelerin ekonomik ve sosyal desteklerinden öncelikli olarak yararlandırılması şeklinde hizmetlerin sunulacağı düzenlenmiştir. Ayrıca söz konusu suç mağdurlarının talepleri halinde, kendisi ya da birlikte ikamet ettikleri aile bireyleri için, bir kamu kurum veya kuruluşunda çalışıyorsa görev yerinin değiştirilmesi, özel sektörde çalışıyorsa aynı işverene ait başka işyerinde çalışması sağlanabilir. Kendilerinin ya da bakmakla yükümlü oldukları kişilerin veya birlikte ikamet eden altsoyunun eğitim gördüğü kurumların değiştirilmesinde de aynı öncelik tanınır. Bu yeni eğitim kurumunda mağdura rehberlik hizmetleri de sağlanabilir.
Kırılgan gruplara sunulacak hizmetler başlığı altında; adli sisteme dahil olan çocuklar ile cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan veya aile içi şiddet, terör ve insan ticareti suçlarından mağdur olan kişilerin düzenlemede yer alan hizmetlerden yararlanmak için başvurmaları halinde, müdürlük bünyesinde çalışan adli destek görevlilerince değerlendirileceği ifade edilmiştir. Mağdurun ve suçun niteliğine göre suçtan daha fazla etkilendiği ve korunması gerektiği anlaşılan diğer mağdurlar da bu hizmetlerden yararlandırılabilir.
Kararname’de yer alan söz konusu kişilere yönelik hizmetler şunlardır: Mağdurun dinlenilmesinden önce kaygı düzeyini düşürmek amacıyla içinde bulunduğu ortamı, ilgili kişileri ve süreci açıklamak; mağdurun kendini rahat ifade edebilmesi için gerekli tedbirleri almak ve mağdur dinlenirken adli destek görevlisinin yanında bulunması, sosyal inceleme raporu hazırlamak, ifade ve beyan işlemlerinin adli görüşme odasında gerçekleştirilmesini önermek, tedavi veya rehabilitasyona ihtiyaç duyan mağdurları yönlendirmek, etkin desteğe ihtiyaç duyduğu değerlendirilen mağdurlara yönelik hizmetlerde vaka yönetimi uygulamaktır. Soruşturma veya kovuşturma sürecinin tamamlanmasından sonra da destek ihtiyacı devam eden mağdurlar, ilgili kurumlara yönlendirilir. Haklarında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı verilemeyen mağdurlara yönelik olarak mülki idare amiri tarafından gerekli tedbirler alınır. Gerek görülmesi halinde bu hizmetler suçtan zarar görenlere de sağlanabilir.
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne göre; suç mağdurlarının ifade ve beyanların özel ortamda adli destek görevlisi aracılığıyla alınması amacıyla müdürlük bünyesinde adli görüşme odaları kurulur. Ayrıca; cinsel suç mağdurlarının tekrarlanan mağduriyetini önlemek, adli ve tıbbi işlemlerin eğitimli görevliler tarafından tek seferde gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla, cinsel suç mağdurlarına yönelik hizmet veren merkezler kurulur. Üniversiteler tarafından da bu merkezler kurulabilir.
Belediyeler, üniversiteler ve diğer kamu kurum ve kuruluşları mağdur hizmetlerinin sunulmasına katkı sağlamak amacıyla; Bakanlık ile ortak programlar geliştirebileceği gibi, yer tahsis edebilir, hizmet binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir. Ayrıca mağdurlara yardım ve destek hizmetlerinde gönüllü kişilerden de yararlanılabilir. Mağdur hakları ve mağdura yaklaşım konusunda üniversiteler, barolar ve ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılır.
Duyuru & Haberler
