Adalet Bakanlığı tarafından “İcra ve İflâs Kanunu Uyarınca Elektronik Ortamda Yapılacak Satışların Usulü Hakkında Yönetmelik” 31772 sayılı ve 8 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik İcra ve İflâs Kanunu kapsamındaki açık artırma suretiyle satış işlemlerinin Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemine uygun Elektronik Satış Portalı üzerinden yürütülmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektedir.
Yönetmelik, Adalet Bakanlığı’nın resmî internet sitesinden elektronik satış uygulamasına geçileceği duyurulan il veya ilçelerde belirlenen tarih itibarıyla ilanı yapılacak artırmalar hakkında, ülke genelinde ise yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yılın sonunda ilanı yapılacak artırmalar hakkında uygulanacaktır.
2 Ocak 2023 tarihinde tüm ülkedeki icra daireleri ve satış memurluklarında hazırlanan ihaleler tamamen elektronik ortamda yapılmaya başlanmıştır.
Elektronik satış işlemlerinde taşınırlar ve taşınmazlar için açık artırma şartnamesinin, elektronik satış ortamında açık artırma ilanının, gazete ilanının ve artırma sonuç tutanağının basılı kâğıt olarak kullanılması zorunludur.
Satış İşlemleri
Elektronik satış işlemi açık arttırma ile yapılmaktadır. Birinci ve ikinci artırmanın yapılacağı gün ve saat aralığı, artırma başlangıç tarihinden en az on beş gün önce ilan edilmesi gerekir.
İlanın şekli ve gazete ile yapılıp yapılmayacağı icra dairesince ilgililerin menfaatlerine en uygun olan tespit edilerek belirlenir.
Gazetede ve Elektronik Satış Portalında ilan edilen metinler arasında farklılık olması hâlinde Elektronik Satış Portalında ilan edilen metin esas alınır.
Artırmaya katılabilmek için mahcuz malın muhammen kıymetinin yüzde onunu karşılayacak miktarda nakit teminatın en geç artırma süresinin bitiminden önceki gün saat 23.30’a kadar satışı yapan icra dairesinin banka hesabına Elektronik Satış Portalı üzerinden yatırılması gereklidir.
Nakit teminat yerine teminat mektubu da verilebilmektedir. Ancak teminat mektubu olması hâlinde, artırmaya katılacaklar veya ilgili banka tarafından, en geç artırma süresinin bitiminden önceki iş günü mesai bitimine kadar satışa konu mahcuzun muhammen kıymetinin yüzde onunu karşılayacak tutarda kesin ve süresiz banka teminat mektubunun, satışı yapan icra dairesine elden veya sistem altyapısı oluşturulduğu takdirde elektronik olarak tevdi edilmesi zorunludur.
Temsilci vasıtasıyla da artırmaya katılınabilmektedir. Temsilci vasıtasıyla artırmaya katılacak kişilerin, temsilcileriyle birlikte en geç artırma süresinin bitiminden önceki iş günü mesai saati bitimine kadar satışı yapan icra dairesine başvurmaları gerekir. Ancak usulüne uygun olarak verilmiş vekaletname bulunması halinde temsilcinin icra dairesine müracaatı yeterlidir. Bu şekilde ihaleye katılacakların teminat mektubunu icra dairesine sunmaları veya teminat miktarını icra dairesi hesabına yatırmaları zorunludur.
Teminatın İadesi
Açık artırmada en yüksek teklifi veren, artırma süresi içinde kendisinden yüksek bir teklif verildiğini tespit etmeden teklifini geri çekemez ve teminatını geri alamaz. Ancak daha yüksek bir teklif sunulması halinde ihale katılımcısının artırma sonuçlanmadan nakit teminatını geri almak istemesi üzerine sistemden teminat miktarı ihale katılımcısına iade edilir.
Açık artırma sonuçlandıktan sonra en yüksek teklif veren haricindeki katılımcılara yatırdıkları nakit teminat, artırma sonuç tutanağının Elektronik Satış Portalında yayınlanmasına müteakip UYAP üzerinden geri verilir. Ancak teminat mektubu verildiyse geri alınabilmesi için icra dairesine müracaat edilmesi gerekmektedir.
Teklif Verme
Açık arttırma ilanda belirtilen gün ve saat aralığında yapılır ve Elektronik Satış Portalında yapılan açık artırmada teklif verme süresi 7 gündür.
Açık Artırmanın Sonuçlanması
Açık artırma haczedilen malın muhammen kıymetinin yüzde ellisi üzerinden açılır. Mal en yüksek teklif verene ihale edilir ve malın mülkiyeti ihale alıcısına geçer.
İcra müdürü, artırma bittikten sonraki ilk iş gününde artırmanın sonucu ile ilgili bir artırma sonuç tutanağı düzenler ve bu tutanağı aynı gün Elektronik Satış Portalında ilan eder. Tutanakta ihalenin hangi saat ve günde tamamlandığı, şartlar yerine gelmişse en yüksek teklifi verene malın ihale edildiği, tutanağın ilanından itibaren yedi gün içinde ihale bedelinin icra dairesi hesabına yatırılması gerektiği ve şartlar yerine gelmediği takdirde ihalenin hangi gerekçeyle yapılamadığı açıkça gösterilir.
İhale alıcısı, artırma sonuç tutanağının ilanından itibaren yedi gün içinde satış bedelini satışı yapan icra dairesine yatırmakla yükümlüdür. İhale alıcısı, ihalenin feshinin talep edildiği öe sürülerek satış bedelini yatırmaktan kaçınamaz. Ancak satılan mal, ihale kesinleşmeden teslim edilmez ve resmî sicilde alıcı adına tescil işlemi yapılmaz. İhalenin kesinleşmesi üzerine taşınırın ihale alıcısına teslimi veya taşınmazın ihale alıcısı adına tescili, damga vergisi ve katma değer vergisinin yatırılmasından sonra gerçekleştirilir.