31236 sayı 06/09/2020 tarihli Resmi Gazetede Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Cumhuiryeti ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesi Anlaşması Çerçevesinde Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik yayınlanmıştır.
31236 sayı 06/09/2020 tarihli Resmi Gazetede Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Cumhuiryeti ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesi Anlaşması Çerçevesinde Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik yayınlanmıştır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE BOLİVARCI VENEZUELA CUMHURİYETİ
ARASINDAKİ TİCARETİN GELİŞTİRİLMESİ ANLAŞMASI ÇERÇEVESİNDE
MENŞE KÜMÜLASYON SİSTEMİ KAPSAMI TİCARETTE EŞYANIN
TERCİHLİ MENŞEİNİN TESPİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Türkiye Cumhuriyeti ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti arasında imzalanan Ticaretin Geliştirilmesi Anlaşmasının, iki taraflı menşe kümülasyonu esasına dayanan Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Ekinin uygulanmasına dair usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti arasında imzalanan Ticaretin Geliştirilmesi Anlaşmasının 11 inci maddesinde belirtilen “Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Ek III”ün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 448 inci maddesi ile 1 inci maddede belirtilen Ek’e dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
ç) Eşya: Hem girdi hem de ürünü,
ğ) Girdilerin kıymeti: Kullanılan menşeli olmayan girdilerin ithalatı esnasındaki gümrük kıymetini, bunun bilinmemesi veya tespit edilememesi halinde ise Taraf ülkelerden birinde bu girdiler için ödenen tespiti mümkün ilk fiyatı,
ı) Hammadde: Sonrasında nihai bir ürüne dönüştürülmek üzere bir imalat sürecinde girdi olarak kullanılan, kendi doğal halindeki veya değiştirilmiş ya da yarı işlenmiş durumdaki temel bir maddeyi,
ö) Taraf ülkeler: Türkiye Cumhuriyeti ve Bolivarcı Venezuela Cumhuriyetini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Menşeli Ürün Kavramının Tanımı ve Şartları
Menşe kuralı
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, aşağıda belirtilen ürünler Taraf ülkelerden biri menşeli kabul edilirler:
(2) Birinci fıkrada belirtilen ürünler ancak yeni ve daha önce kullanılmamış olduklarında menşeli kabul edilir. Eşyanın; sevkiyatından, gümrük antrepolarında geçici depolanmasından ve gümrük gözetimi altındaki diğer alanlardan kaynaklanan doğal aşınmışlığı kullanılmış olduğuna dair kanıt teşkil etmez.
İkili menşe kümülasyonu
MADDE 6 – (1) Venezuela menşeli girdiler, Türkiye’de elde edilen bir ürün içine dahil edildikleri takdirde, Türkiye menşeli kabul edilir. Söz konusu girdiler için 9 uncu maddede belirtilenlerin ötesinde bir işçilik veya işlemden geçmiş olmaları koşuluyla, yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olma şartı aranmaz.
(2) Türkiye menşeli girdiler, Venezuela’da elde edilen bir ürün içine dahil edildikleri takdirde Venezuela menşeli kabul edilir. Söz konusu girdiler için 9 uncu maddede belirtilenlerin ötesinde bir işçilik veya işlemden geçmiş olmaları koşuluyla, yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olma şartı aranmaz.
(3) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca bir Taraf ülkede yapılan bir imalat işleminde, sadece diğer Taraf ülke menşeli girdiler kümülasyona tabi tutulabilir.
Tamamen elde edilmiş ürünler
MADDE 7 – (1) Aşağıda belirtilen ürünlerin tamamen Taraf ülkelerden birinde elde edilmiş oldukları kabul edilir:
ç) Taraf ülkede yetiştirilmiş canlı hayvanlardan elde edilen ürünler.
ğ) Taraf ülkede toplanan kullanılmış eşyadan geri kazanılmış hammaddeler.
ı) Kendi karasuları dışındaki deniz toprağı veya deniz toprağının altıyla ilgili münhasır işletme haklarına sahip olmaları kaydıyla deniz toprağı veya deniz toprağı altından çıkarılan ürünler.
(2) Birinci fıkranın (f) ve (g) bentlerinde geçen kendi gemileri ve kendi fabrika gemileri tabirleri sadece;
gemiler ve fabrika gemileri için kullanılır.
(3) Birinci fıkranın (b) bendinin uygulanmasında, Türkiye sınırlarından 200 deniz mili açığa kadar Venezuela gemileri tarafından elde edilen deniz balıkçılığı ürünleri ve diğer ürünler Türkiye menşeli kabul edilir iken Venezuela sınırlarından 200 deniz mili açığa kadar Türkiye’ye ait gemiler tarafından elde edilen deniz balıkçılığı ürünleri ve diğer ürünler Venezuela menşeli kabul edilir.
Yeterli işçilik veya işlem görmüş ürünler
MADDE 8 – (1) 5 inci maddeye göre tamamen elde edilmemiş ürünler (imalat işleminde üçüncü ülkeler menşeli girdi kullanılan ürünler), EK-2’de yer alan listede belirtilen şartlar yerine getirildiği takdirde yeterli derecede işçilik veya işlem görmüş olarak kabul edilir. EK-2’de yer alan listede belirtilen şartlar, Anlaşma kapsamındaki tüm ürünler için, bu ürünlerin imalatında kullanılan menşeli olmayan girdiler üzerinde yapılması gerekli işçilik ve işlemleri gösterir ve sadece bu girdilere ilişkin olarak geçerlidir. Aynı şekilde söz konusu listede o ürün için belirtilen şartları yerine getirerek menşe statüsü kazanmış bir ürün, başka bir ürünün imalatında kullanıldığı durumda, onun bileşiminde yer aldığı ürüne tatbiki mümkün şartlar kendisine uygulanmaz ve bu malların imalatında kullanılmış olabilecek menşeli olmayan girdiler dikkate alınmaz.
(2) Birinci fıkrada belirtilen duruma rağmen, EK-2’de yer alan listede belirtilen şartlar uyarınca bir ürünün imalatında kullanılmaması gereken menşeli olmayan girdiler, ancak;
şartı ile kullanılabilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkra hükümleri, üretim sırasında gerçekleştirilen işlem veya işçiliğin 9 uncu madde hükümlerine göre yetersiz sayılmadığı hallerde uygulanır.
Yetersiz işçilik veya işlem
MADDE 9 – (1) 8 inci maddede belirtilen koşulların sağlanıp sağlanmadığına bakılmaksızın, ikinci fıkra hükmü saklı kalmak kaydıyla, aşağıdaki işlemler menşeli ürün statüsü verilmesi için yetersiz işçilik veya işlem olarak kabul edilir:
ç) Dokuma kumaşları ütüleme veya presleme.
ğ) Keskinleştirme, basit bileme veya basit kesme.
ı) Basit şişeleme, tenekeye veya beherlere koyma, torbalama, sandıklama, kutulama, karton veya tahta üzerine yerleştirme ve tüm diğer basit paketleme işlemleri.
(2) Belirli bir ürüne uygulanan işçilik veya işlemin birinci fıkra hükümleri çerçevesinde yetersiz kabul edilip edilmeyeceğine karar verilirken Taraf ülkelerde gerçekleştirilen işlemlerin tümü bir arada mütalaa edilir.
(3) Bu maddenin uygulanmasında, "basit" genel olarak, faaliyetin yerine getirilmesi için özel vasıflara ya da özellikle bunun için üretilmiş veya kurulmuş makine, cihaz veya ekipmana gereksinim duyulmayan faaliyetleri tanımlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Nitelendirme Birimi, Aksesuarlar, Yedek Parçalar, Aksam,
Setler, Etkisiz Unsurlar ve Muhasebesel Ayrım
Nitelendirme birimi
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında nitelendirme birimi, AS nomanklatürünü kullanmak suretiyle sınıflandırma yapılırken temel birim olarak kabul edilen belirli bir üründür. Buna göre;
(2) Armonize Sistemin (5) sayılı Genel Kuralı çerçevesinde ambalaj, sınıflandırma açısından ürüne dahil ediliyorsa menşeinin tespiti açısından da dahil edilir. Söz konusu ürünlerin tamamıyla elde edilmiş olarak nitelendirildiği hallerde, ambalajı, menşein tespiti açısından dikkate alınmaz. EK-2'ye göre tarife sınıflandırması değişikliğinin gerektiği hallerde ambalaj malzemeleri, menşein tespiti açısından kendi tarife sınıflandırmalarını muhafaza eder.
Aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam
MADDE 11 – (1) Bir cihaz, makine, alet veya aracın parçası beraberinde teslim edilen, normal olarak, bir cihazın bölümü durumundaki ve fiyata dahil edilmiş bulunan ve bu nedenle ayrıca fatura edilmemiş olan aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam; söz konusu cihaz, makine, alet veya araç içinde mütalaa edilir.
Setler
MADDE 12 – (1) Armonize Sistemin (3) sayılı Genel Kuralında tanımlanan setler, kendisini meydana getiren tüm ürünler menşeli ürün ise o ülke menşeli olarak addedilir. Ancak, bir set menşeli ve menşeli olmayan ürünlerden müteşekkil ise menşeli olmayan ürünlerin kıymetinin, setin fabrika çıkış fiyatının %15'ini geçmemesi koşuluyla, set bir bütün olarak menşeli kabul edilir.
Etkisiz unsurlar
MADDE 13 – (1) Bir ürünün menşeli olup olmadığını belirlemek için, imalatında kullanılabilecek;
ç) Ürünün nihai bileşimine girmeyen ve girmesi amaçlanmayan eşyanın,
menşeini belirlemek gerekmez.
Muhasebesel ayrım
MADDE 14 – (1) Bir ürünün işçilik veya işleminde aynı ve birbirleri yerine geçebilen menşeli ve menşeli olmayan girdilerin kullanılması halinde yetkili kamu idareleri ekonomik operatörlerin yazılı talebi üzerine bu girdilerin idaresinde, girdiler ayrı stoklarda tutulmaksızın, muhasebesel ayrım yönteminin kullanılması için yetki verebilir.
(2) Yetkili idareler birinci fıkrada atıfta bulunulan bu yetkiyi, gerekli gördükleri her türlü koşula bağlı olarak verebilir.
(3) Bu yetki sadece, muhasebesel ayrım yönteminin kullanılması suretiyle elde edilen Türkiye veya Venezuela menşeli kabul edilebilecek ürün sayısının, stoklar için fiziksel ayırım yöntemi kullanıldığında elde edilecek olanla her an aynı olmasının sağlanabilecek olması halinde verilebilir.
(4) İzin verildiği takdirde ortalama alma, son giren ilk çıkar veya ilk giren ilk çıkar yöntemi uygulanabilir ve bu uygulamanın kaydı, ürünün imal edildiği yere bağlı olarak Türkiye’de veya Venezuela’da uygulanabilir genel muhasebe ilkelerine göre tutulur.
(5) Muhasebesel ayrım yöntemini kullanan bir imalatçı, ihracatçı Taraf ülke menşeli kabul edilebilecek miktarda ürün için EUR.1 Dolaşım Belgesi başvurusunda bulunur. İhracatçı Taraf ülkenin gümrük idarelerinin ya da yetkili idarelerinin talebi üzerine, faydalanan kişi bu miktarların nasıl idare edildiğine dair bir beyan sunar.
(6) Yetkili idareler, üçüncü fıkrada atıfta bulunulan yetkinin kullanımını takip eder ve faydalanan kişinin yetkiyi uygunsuz kullandığı veya bu Yönetmelikte belirlenen diğer koşullardan herhangi birini yerine getiremediği hallerde geri alabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ülkesel Gereklilikler
Ülkesellik ilkesi
MADDE 15 – (1) İkinci ve üçüncü bölümde yer alan menşe statüsü kazandırılmasına ilişkin koşullar, Taraf ülkelerden birinde kesintisiz olarak yerine getirilir.
(2) Taraf ülkelerden birinden Anlaşmaya taraf olmayan başka bir ülkeye ihraç edilmiş olan menşeli eşyanın geri gelmesi halinde, geri gelen eşyanın ihraç edilmiş bulunan eşya ile aynı olduğu, söz konusu ülkede bulunma veya ihraç edilme süresi içerisinde iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için gerekli olanların ötesinde herhangi bir işleme tabi tutulmadığı hususları gümrük idarelerini tatmin edecek şekilde ispat edilmediği takdirde menşeli olmadığı kabul edilir.
(3) İkinci bölümde belirlenen kurallar uyarınca kazanılan menşe statüsü, Türkiye’den veya Venezuela’dan ihraç edilen ve daha sonra yeniden oraya ithal edilen girdiler üzerinde Türkiye veya Venezuela dışında yapılan işçilik veya işlemden;
1) Yeniden ithal edilen eşyanın ihraç edilmiş girdilerin işçilik veya işlemden geçirilmesi suretiyle elde edilmiş olduğu,
2) Bu madde hükümlerinin uygulanması ile Türkiye veya Venezuela dışında kazanılan toplam katma değerin menşe statülü olduğu iddia edilen nihai ürünün fabrika çıkış fiyatının yüzde 10'unu aşmadığı,
hususlarında tatmin edilmesi suretiyle kanıtlanması kaydıyla etkilenmez.
(4) Birinci ila üçüncü fıkralara halel gelmeksizin, “2503.00”, “2710.19”, “2710.12”, “2714.90” ve “2802.00” alt pozisyonlarındaki eşya;
vasıtasıyla tatmin edilmesi kaydıyla Venezuela menşeli kabul edilir.
Doğrudan nakliyat
MADDE 16 – (1) Anlaşma hükümlerinde sağlanan tercihli muamele sadece, bu Yönetmeliğin gerekliliklerini yerine getirmiş, Taraf ülkeler arasında doğrudan nakledilen ürünler için uygulanır. Bununla beraber ürünler, aktarılması veya geçici depolanması yoluyla, ancak transit geçtiği veya depolandığı ülkenin gümrük yetkililerinin gözetimi altında olmaları ve boşaltma, tekrar yükleme veya iyi koşullarda muhafaza etmeye yönelik işlemler dışında bir işlemden geçmemiş olmaları koşullarıyla, gerektiğinde başka ülkeler üzerinden nakledilebilir.
(2) Birinci fıkrada yer alan hükümlerin yerine getirildiğinin, ithalatçı ülkenin gümrük yetkililerine ispatı, aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı yoluyla yapılır:
Sergiler
MADDE 17 – (1) Taraf ülkelerin birinden bir başka ülkeye sergilenmek üzere gönderilen ve sergi sonrasında diğer Taraf ülkeye ithal edilmek üzere satılan menşeli ürünler, yetkili idarelerin;
ç) Ürünlerin sergilenmek üzere gönderildikleri andan itibaren, bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir amaçla kullanılmadığı,
hususlarında tatmin edilmesi kaydıyla, ithallerinde Anlaşma hükümlerinden yararlanır.
(2) Beşinci bölüm hükümlerine uygun olarak düzenlenen veya hazırlanan EUR.1 Dolaşım Belgesi, normal usullere uygun olarak ithalatçı ülke gümrük yetkililerine ibraz edilir. Bu belge üzerinde serginin adı ve adresi belirtilir. Gerektiği takdirde ürünlerin durumu ve sergilenmelerine ilişkin koşullar hakkında ek kanıtlayıcı belgeler istenebilir.
(3) Birinci fıkra, yabancı ürün satmak üzere kurulmuş işyeri veya mağazalarda özel amaçla düzenlenmemiş olan, açık olduğu süre içinde ürünün gümrük denetimi altında kaldığı her türlü ticaret, sanayi, tarım ve el sanatları sergi, fuar veya benzeri umumi gösteri veya teşhirlerine uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
EUR.1 Dolaşım Belgeleri
EUR.1 Dolaşım Belgesi
MADDE 18 – (1) Taraf ülkelerden biri menşeli ürünler, diğer Taraf ülkeye ithal edilmeleri sırasında bir örneği EK-3'te yer alan EUR.1 Dolaşım Belgesinin ithalatçı Tarafın iç mevzuatına uygun şekilde ibrazı üzerine Anlaşmadan yararlanır.
(2) Birinci fıkra hükümlerine rağmen, bu Yönetmelik çerçevesinde menşeli ürünler, 34 üncü maddede belirtilen durumlarda EUR.1 Dolaşım Belgesinin ibraz edilmesine gerek bulunmaksızın Anlaşmadan yararlanır.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin şekli, basımı ve dağıtılması
MADDE 19 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgeleri EK-3'te belirlenen form ve niteliklere uygun olarak ve seri numaraları verilerek Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlarca bastırılır ve ihtiyaca göre dağıtılır.
(2) EUR.1 Dolaşım Belgeleri yalnızca ihracatçı veya ihracatçının gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcisi tarafından bu Yönetmeliğe uygun olarak doldurulmak suretiyle düzenlenir.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin doldurulması
MADDE 20 – (1) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri EUR.1 Dolaşım Belgelerini bu belgelerin arka sayfasında yazılı kurallara ve Anlaşma hükümlerine uygun olarak doldurur.
(2) Birinci fıkra hükümlerine göre;
İhracatçının ibraz yükümlülüğü
MADDE 21 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlemek isteyen ihracatçı, belgeleri onaylayacak gümrük idarelerinin ve/veya Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşların talep edebileceği, başta eşyanın imalatında kullanılan menşeli olmayan girdilere uygulanan işlem ve işçiliğin EK-2'de yer alan listede belirtilen şartları sağladığı hususları ile eşyanın imalatında kullanılan Taraf ülkeler menşeli girdiler ve bu girdiler üzerinde gerçekleştirilen işlem ve işçilikler olmak üzere, söz konusu ürünün menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş olduğunu destekleyen ilgili bilgi ve belgeleri vermekle yükümlüdür.
Belgelerin elektronik sistem üzerinden sunulması
MADDE 22 – (1) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri tarafından 20 nci madde hükümlerine uygun olarak doldurulan EUR.1 Dolaşım Belgeleri gümrük idareleri ve Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlar tarafından onaylanmak üzere elektronik sistem üzerinden sunulur.
(2) Elektronik sistem üzerinde EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesi için, beyanda bulunulan eşyanın menşeinin tespitini teminen, eşyanın imalatında kullanılan menşeli olmayan girdilere uygulanan işlem ve işçiliğin, EK-2'de yer alan listede belirtilen şartları sağladığını ispatlayan ve eşyanın imalatında kullanılan taraf menşeli girdiler ve bu girdiler üzerinde gerçekleştirilen işlem ve işçilikleri gösteren tüm bilgi ve belgeler ile birlikte, ihracata ait diğer belgeler, gümrük idaresi tarafından ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlarca kontrol edilmesi için elektronik sisteme yüklenir. İlgili mevzuat uyarınca elektronik olarak düzenlenen ya da beyanda kullanılmak amacıyla elektronik ortama aktarılmış belgelerin ve talep edilmesi halinde asıllarının, Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşların doğrudan erişimine hazır halde tutulması zorunludur. Bu türde belge ve bilgiler 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununda öngörülen belge saklama sürelerine tabidir.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin gümrük idaresince incelenmesi ve vize edilmesi
MADDE 23 – (1) Gümrük idareleri ve Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlar, EUR.1 Dolaşım Belgelerinin kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını kontrol edip belgede kayıtlı eşyanın 5 veya 6 ncı madde hükümleri gereğince Türkiye menşeli olduğu veya sayıldığı hususunda, ihracata ait diğer evrakı da inceleyerek kesin bir kanıya vardıktan sonra gerekli işlemleri tamamlar.
(2) Birinci fıkra uyarınca gümrük idareleri;
ürüne ve imalatında kullanılan girdilere ait diğer evrakın yanı sıra, nakliyeciler tarafından verilen kara, demiryolu, hava ve deniz taşımalarına ilişkin konşimento, manifesto, yük senetleri, fatura ve beyannameye eklenen diğer belgeleri ve gerektiğinde muhasebe kayıt ve defterlerini incelemek ve ihraç konusu eşyayı 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek suretiyle kontrol eder.
(3) EUR.1 Dolaşım Belgesi, Anlaşma ile sağlanan tercihli ticarette yazılı delil olarak ancak gümrük idaresinin mührü veya kaşesi ile hüküm ifade edeceğinden, 24 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtildiği şekilde alınan dökümde, belgenin (11) numaralı “Gümrük Vizesi” alanında elektronik sistem tarafından basılan ve beyanı değerlendirerek belgeyi vize eden gümrük idaresinin adı, vize tarihi, gümrük mührü veya kaşesi yer alır.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin kullanıma hazır hale getirilmesi
MADDE 24 – (1) Düzenlenen EUR.1 Dolaşım Belgesi fiili ihraç gerçekleştiği veya kesinleştiği anda ihracatçıya verilmek üzere hazır bulundurulur.
(2) İhracatçılar veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcilerince, vize işleminin tamamlanmasından sonra elektronik sistem üzerinde yer alan bilgilerin 19 uncu maddeye göre belirlenen şekil şartlarını taşıyan ve aynı maddede belirtilen şekilde temin edilen yeşil meneviş zeminli matbu EUR.1 Dolaşım Belgesi üzerine yazıcı vasıtasıyla dökümü alınır. Dökümü alınan belgenin (12) numaralı “İhracatçının Beyanı” kutusu ihracatçı tarafından imzalanır.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin ihracattan sonra verilmesi
MADDE 25 – (1) 24 üncü madde hükümlerine istisna olarak, EUR.1 Dolaşım Belgeleri; hata, istenmeyerek yapılan ihmal veya özel durumlar nedeniyle ihraç anında düzenlenmemiş olması veya belgenin düzenlenmiş ancak teknik nedenlerle ithalatta kabul edilmemiş olduğu hususunun gümrük idarelerine ve Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlara tatmin edici bir şekilde ispat edilmesi halinde, ait olduğu ürünün ihracından sonra düzenlenebilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen durumlarda ihracatçının elektronik sistem üzerinden yaptığı talep ilgili gümrük idareleri ve Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlar tarafından incelenir. Söz konusu ihraç eşyasına ait gümrük beyannamesi ve ekleri diğer evrak ile varsa bu işleme dair dosyaların incelenmesi ve kontrolü sonucunda, ihracatçının talebinin tamamen uygun olduğu anlaşıldığı takdirde EUR.1 Dolaşım Belgesi vize edilerek onaylanır.
(3) İhracattan sonra verilen EUR.1 Dolaşım Belgelerinin (7) numaralı “Gözlemler” kutusunda İngilizce dilinde “ISSUED RETROSPECTIVELY” ibaresi yer alır. İhracatçı ülke yetkili idarelerince bu şekilde düzenlenen EUR.1 Dolaşım Belgeleri, ithalatçı ülke yetkili idarelerince kabul edilir.
Teknik nedenlerle EUR.1 Dolaşım Belgesinin reddi
MADDE 26 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgesi bu Yönetmelikte öngörülen şekilde düzenlenmemiş ise teknik nedenlerle reddedilebilir. Aşağıda belirtilen;
ç) EUR.1 Dolaşım Belgesi onaylanırken kullanılan mührün 36 ncı madde hükümleri uyarınca örneği gönderilmeyen yeni bir mühür olması,
gibi teknik nedenlerle kabul edilmeyen EUR.1 Dolaşım Belgeleri sonradan düzenlenebilir.
(2) Teknik nedenlerle reddedilen EUR.1 Dolaşım Belgesi üzerine İngilizce dilinde “NOT ACCEPTED” ibaresi yazılarak ve hangi nedenlerle kabul edilmediği de belirtilerek sonradan düzenlenen yeni bir EUR.1 Dolaşım Belgesi alması için ithalatçıya iade edilir. Ancak, gümrük idareleri gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra kontrol amacıyla veya hile yapıldığından şüphe edilmesi halinde reddedilen EUR.1 Dolaşım Belgesinin bir kopyasını saklayabilir.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin ikinci nüsha düzenlenmesi
MADDE 27 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgesinin çalınma, kaybedilme ve hasar görmesi hallerinde ihracatçı elektronik sistem üzerinden, ilk belgeyi düzenleyen gümrük idaresi ve Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşun belgenin ikinci bir nüshasını onaylamasını talep edebilir.
(2) Gümrük idareleri ve Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlar, kendilerinde bulunan ve ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait belgelere ve ilk belgeye uygun olarak düzenlendiğini tespit ettikten sonra ikinci nüsha belgeyi onaylar.
(3) İkinci nüsha belgenin (11) nolu kutusunda ilk dolaşım belgesinin onay tarihi ve seri numarası yer alır.
(4) İkinci nüsha belgenin (7) numaralı “Gözlemler” kutusunda İngilizce dilinde “DUPLICATE” ibaresi yer alır.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin geçerliliği
MADDE 28 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgesi, ihracatçı ülkedeki onay tarihinden itibaren on iki ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin yetkili idarelerine ibraz edilmesi gerekir.
(2) İthalatçı ülkenin yetkili idarelerine ibraz edilecek EUR.1 Dolaşım Belgesi, istisnai durumlar nedeniyle, birinci fıkrada belirtilen süreden sonra da uygulanan tercihli muamele çerçevesinde kabul edilebilir.
(3) Diğer geç ibraz hallerinde, ithalatçı ülkenin yetkili idaresi, eşyanın belirtilen son tarihten önce gümrüğe sunulmuş olması kaydıyla EUR.1 Dolaşım Belgesini kabul edebilir.
(4) EUR.1 Dolaşım Belgesinin ibraz süresinden sonra tercihli muameleden yararlanabilmek için, bu sürenin bitiminden önce eşyanın gümrüğe gelmiş ve yine bu süreden önce ithalatçı veya gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi tarafından yazılı olarak ilgili gümrüğe başvurulmuş olması gerekmektedir.
(5) İlgili gümrük idaresi durumu bağlı olduğu bölge müdürlüğüne intikal ettirir. İlgili bölge müdürlüğü konuyu inceleyerek mücbir sebep ve olağanüstü hal mevcudiyetine kanaat getirir ve ek süre istemine ilişkin gerekçeleri haklı bulur ise belgelerin süresini en çok bir ay uzatabilir.
EUR.1 Dolaşım Belgelerinin ibrazı
MADDE 29 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgeleri, gümrük mevzuatı ve ilgili mevzuat gereğince ithalatçı ülkenin yetkili idarelerine ibraz edilir. Söz konusu yetkili idare, EUR.1 Dolaşım Belgelerinin tercümesini talep edebilir. Ayrıca idare beyannameye ek olarak ithalatçıdan, eşyanın Anlaşmanın koşullarına uygunluğunu gösteren yazılı bilgi ve belgeleri talep edebilir.
(2) Eşyanın tercihli rejiminden yararlanmasını teminen ibrazı gereken EUR.1 Dolaşım Belgelerinin, bu belgeyle ilgili eşyanın fiili ithalinden evvel veya fiili ithali sırasında ibraz edilememesi ve ilgili ithalatçı tarafından eşyanın bekletilmeden ithalinin istenilmesi durumunda, tercihli rejim uygulanmaz ve indirimsiz vergi nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergiler kesin olarak tahsil edilir. Ancak bu kabil eşyanın fiili ithalini müteakip süreleri içerisinde, usulüne uygun EUR.1 Dolaşım Belgeleri işlemi yapan gümrük idaresine ibraz olunduğu takdirde; ibraz olunan EUR.1 Dolaşım Belgesinin ithal edilen eşyaya ait olduğunun gümrük beyannamesi ve ekleri belgelerle karşılaştırılarak anlaşılması ve belgenin geçerlilik süresinin geçirilmemiş olduğunun tespiti kaydıyla, tercihli vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları ile tercihsiz vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki fark mükelleflerine iade edilir.
Parçalar halinde ithalat
MADDE 30 – (1) İthalatçının talebi üzerine ve Bakanlıkça belirlenen şartlara binaen, Armonize Sistemin 2(a) Genel Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş veya monte edilmemiş halde olan ve Armonize Sistemin XVI ncı ve XVII nci Bölümlerinde ya da 7308 ve 9406 no’lu pozisyonlarında yer alan ürünlerin, parçalar halinde ithal edilmesi halinde, bu tür ürünler için tek bir EUR.1 Dolaşım Belgesi, ilk parçanın ithalatı esnasında gümrük idaresine verilecektir.
Destekleyici belgeler
MADDE 31 – (1) Aşağıda sayılan belgeler, bir EUR.1 Dolaşım Belgesi kapsamındaki ürünlerin Taraf ülkelerden biri menşeli olduğu ve bu Yönetmeliğin diğer koşullarını yerine getirdiği hususlarını desteklemek amacıyla, 21 inci maddede belirtilen belgeler arasındadır:
ç) Kullanılan girdilerin menşe statüsünü tevsik etmek üzere, Taraf ülkelerden birinde bu Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenlenmiş veya hazırlanmış EUR.1 Dolaşım Belgeleri.
EUR.1 Dolaşım Belgeleri ve tevsik edici belgelerin muhafazası
MADDE 32 – (1) Yürürlükteki kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak üzere;
en az üç yıl muhafaza eder.
Farklılıklar ve şekli hatalar
MADDE 33 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgelerindeki beyanlar ile ürünlerin ithalat işlemlerini yerine getirmek amacıyla gümrük idarelerine ibraz edilen belgelerdeki ifadeler arasında küçük farklılıkların bulunması, belgenin gümrüğe sunulan ürünlere tekabül ettiğinin kesin olarak ortaya konması kaydıyla, söz konusu EUR.1 Dolaşım Belgelerinin geçerliliğini kendiliğinden ortadan kaldırmaz.
(2) EUR.1 Dolaşım Belgeleri üzerindeki ifadelerin doğruluğu üzerinde şüphe yaratması söz konusu olmayan, daktilo hatası gibi bariz maddi hatalar, bu belgelerin reddedilmesini gerektirmez.
Ticari mahiyette olmayan eşyanın menşe ispatından muafiyeti
MADDE 34 – (1) Küçük paketler halinde gerçek kişilerden gerçek kişilere gönderilen veya yolcuların zati ya da hediyelik eşyasının bir bölümünü oluşturan eşya; ticarete konu olmamaları, bu Yönetmelik gereklerini yerine getirdiklerinin beyan edilmesi ve bu beyanın doğruluğu hakkında şüphe bulunmaması halinde EUR.1 Dolaşım Belgesi istenmeksizin menşeli ürünler olarak kabul edilir. Posta yoluyla gelen eşyada beyan, gümrük beyanı üzerinde veya bu belgeye eklenen bir kağıt üzerinde yapılabilir.
(2) Alıcıların, yolcuların veya ailelerinin şahsi kullanımına mahsus ürünler içeren arızi ithalat, eşyanın tabiatı ve miktarı itibariyle ticari bir amaç gözetilmediği bariz ise, ticari ithalat olarak kabul edilmez.
(3) Birinci ve ikinci fıkralardaki ürünlerin toplam kıymetinin, küçük paketler halindeki eşyada 500 Avro’yu, yolcu zati ve hediyelik eşyasında 1200 Avro’yu geçmemesi gerekir.
Avro ile ifade edilen tutarların tespiti
MADDE 35 – (1) 34 üncü madde hükümlerinin uygulanmasında, eşyanın Avro veya ABD Doları dışında bir para birimi üzerinden faturalandırıldığı durumlarda, Taraf ülkelerin ulusal para birimleri cinsinden ifade edilen Avro veya ABD Doları tutarına eşit tutarlar, ithalatçı Taraf ülkece yıllık olarak sabitlenir.
(2) Bir sevkiyat, ilgili ülkede sabitlenen tutara göre, faturanın düzenlendiği para birimine atıf yapılmak suretiyle, 34 üncü madde hükümlerinden yararlanır.
ALTINCI BÖLÜM
Yetkili İdareler Arasında İşbirliği
Mühür ve adreslerin iletilmesi
MADDE 36 – (1) Taraf ülkelerin yetkili idareleri, kendi idarelerinde EUR.1 Dolaşım Belgesini onaylarken kullandıkları mühürlerin örnek baskılarını ve EUR.1 Dolaşım Belgelerinin kontrolünden sorumlu yetkili idarelerinin adreslerini birbirlerine iletir. Bu bilgilerdeki değişiklikler, diğer Tarafın yetkili idarelerine, değişikliğin hangi tarih itibarıyla geçerli olacağını belirtmek suretiyle bildirilir.
Karşılıklı yardım
MADDE 37 – (1) Taraf ülkeler, yetkili idareleri vasıtasıyla birbirlerine EUR.1 Dolaşım Belgeleri geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer alan bilgilerin doğruluğunun kontrolünde yardımcı olur.
Sonradan kontrol talebi
MADDE 38 – (1) İthalatçı ülke yetkili idareleri, EUR.1 Dolaşım Belgelerinin sonradan kontrolünü talep edebilir.
(2) İthalatçı ülke yetkili idaresi, ihracatçı ülke yetkili idaresince verilen EUR.1 Dolaşım Belgelerinin gerçekliği veya eşyanın gerçek menşeine ilişkin bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir şüphesi olduğunda veya sondaj usulü ile yapacağı kontrol sonucunda anılan belgeleri sonradan kontrol talebi ile 23 üncü madde hükümleri çerçevesinde onaylayan ihracatçı ülke yetkili idaresine geri gönderir.
(3) İthalatçı ülke yetkili idareleri, EUR.1 Dolaşım Belgesi ve faturayı, yahut bu belgelerin birer kopyasını, gerektiğinde araştırmanın gerekçelerini de belirterek ihracatçı ülkenin yetkili idarelerine geri gönderir. EUR.1 Dolaşım Belgelerinde yer alan bilgilerin doğru olmadığı kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol talebini desteklemek üzere gönderilir.
Sonradan kontrol işlemleri
MADDE 39 – (1) Menşe İspat Belgelerinin kontrol talebi, bu belgelerin Bakanlığa (ilgili bölge müdürlüğüne) gönderilmesi suretiyle yapılır.
(2) EUR.1 Dolaşım Belgelerinin kontrol talebi; (13) numaralı kutunun, EUR.1 Dolaşım Belgesine ilişkin kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili idaresinin adı ve açık posta adresi, yazı makinesi veya mürekkepli kalemle ve matbaa harfleri ile yazılarak doldurulması suretiyle yapılır.
(3) Kontrol talebinde bulunulan yer ve tarih belirtilip mühür, imza ve kaşe koymak suretiyle onaylanır.
Sonradan kontrol talebinin incelenmesi
MADDE 40 – (1) Kontrol, ihracatçı ülke yetkili idaresi tarafından yapılır. Bu amaçla, ihracatçı ülke yetkili idaresi, her türlü delil talep etme ve ihracatçının hesaplarını denetleme veya gerekli gördüğü diğer kontrolleri yapabilme yetkisine sahiptir.
(2) İhracatçı ülke yetkili idareleri EUR.1 Dolaşım Belgelerinin kontrol sonucunu (14) numaralı bölümü aşağıdaki şekilde doldurmak suretiyle belirtir:
Sonradan kontrol sonuçları
MADDE 41 – (1) Sonradan kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili idaresi, kontrol sonucundan en kısa zamanda haberdar edilir.
(2) Kontrol sonuçlarında, belgelerin gerçek olup olmadığı, söz konusu ürünlerin Taraf ülkelerden biri menşeli olarak kabul edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine uygun olup olmadığı hususları açıkça belirtilir.
(3) İthalatçı ülke yetkili idaresine ibraz edilen EUR.1 Dolaşım Belgesinin sonradan kontrol işlemine tabi tutulması halinde, söz konusu belge kapsamı eşyanın kanuni vergisi ile tercihli vergisi arasındaki fark kadar nakit veya teminat mektubu alınarak eşyanın gümrük işlemleri tamamlanır. Sonradan kontrol amacıyla gönderilen dolaşım belgelerinin, ihracatçı ülke yetkili idaresince doğruluğunun teyidi yapılarak geri gönderilmesinden sonra teminata bağlanan gümrük vergileri iade edilir.
(4) Makul şüphe durumlarında, on ay içinde cevap alınamaması veya cevapta söz konusu belgelerin doğruluğunun ya da ürünlerin gerçek menşeinin tespitine imkân verecek ölçüde yeterli bilginin bulunmaması halinde, talepte bulunan ithalatçı ülke yetkili idareleri, istisnai durumlar hariç olmak üzere söz konusu eşyaya Anlaşma hükümlerinin uygulanmasını reddedebilir.
Anlaşmazlıkların çözümü
MADDE 42 – (1) Bu Yönetmelik esasları çerçevesinde yapılacak uygulamada meydana gelecek tereddüt ve anlaşmazlıklar, bu Yönetmeliğe ilişkin işlemlerin yürütülmesiyle görevli kuruluşlarca Bakanlığa (Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğüne) iletilir.
(2) Bu tereddüt ve anlaşmazlıklardan 38 ila 41 inci maddelerde belirtilen sonradan kontrol işlemlerine ilişkin olup Taraf ülkeler yetkili idarelerince kendi aralarında çözümlenemeyenler veya 1 inci maddede belirtilen Anlaşmanın “Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Ek III”ünün yorumlanmasında ortaya çıkan sorunlar Alt Komiteye sunulur.
(3) Tatmin edici bir çözüme varılamaması halinde, etkilenen Taraf, Anlaşmanın “Anlaşmazlıkların Çözümü” bölümündeki anlaşmazlıkların çözümü mekanizmasına başvurabilir. Bu durumda, Alt Komitede yapılan değerlendirmeler, anlaşmazlıkların çözümü mekanizmasında oluşturulan danışma sürecinde dikkate alınır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Cezalar
Cezalar
MADDE 43 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı fiiller hakkında, Gümrük Kanunu, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ile yürürlükteki ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer hususlar
MADDE 44 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması bakımından bu Yönetmelikte yer almayan hususlar hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Sevk halindeki veya antrepodaki eşyaya ilişkin geçici hükümler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Anlaşma kapsamında bu Yönetmelik hükümlerine uygun olan ve 21/8/2020 tarihi itibarıyla sevk halinde olan ya da Türkiye’de veya Venezuela’da gümrük antrepolarında geçici depolanan veya serbest bölgelerde bulunan eşyaya, ithalatçı ülkenin yetkili idaresine söz konusu tarihten itibaren on iki ay içinde, eşyanın 16 ncı madde hükümleri çerçevesinde doğrudan nakledilmiş olduğunu gösteren belgelerle beraber ihracatçı ülkenin yetkili idareleri tarafından sonradan verilmiş bir EUR.1 Dolaşım Belgesinin sunulması kaydıyla bu Yönetmelik hükümleri tatbik edilebilir.
Yürürlük
MADDE 45 – (1) Bu Yönetmelik 21/8/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 46 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.